Hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc - Thổi hồn Thiền định vào sáng tạo nghệ thuật và thiết kế nội thất
"Mắt nhìn tay vẽ là một lối Thiền ai cũng có thể theo được" - Cố hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc
"Mắt nhìn tay vẽ là một lối Thiền ai cũng có thể theo được". Chiều sâu tư tưởng ấy của cố hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc dường như thấm đượm vào các tác phẩm nghệ thuật xuyên suốt quãng đời sáng tạo của ông. Để rồi, các tác phẩm của cố hoạ sĩ trở thành một nét đặc biệt trong Di sản mỹ thuật Đông Dương - là chủ đề hình thành nên triển lãm nghệ thuật trưng bày “Di sản đặc biệt của Mỹ thuật Đông Dương | Hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc - Nơi Hội hoa gặp Thiền và Thiết kế Nội thất bắt đầu từ một thái độ sống"
Được tổ chức bởi Hội Quán Di Sản, V-Art Space, Omega Plus và gia đình cố hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc,"Di sản đặc biệt của Mỹ thuật Đông Dương” là một chương của cuộc đối thoại kỳ diệu giữa nghệ thuật và ký ức. Vượt lên trên một triển lãm cá nhân, 04 chủ đề trưng bày với 40 tác phẩm và hiện vật được sắp xếp theo tiến trình thời gian & không gian, đưa người xem bước vào một cuộc đối thoại với di sản của cố hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc. Triển lãm mở cửa từ ngày 30/08/2025 đến 30/10/2025 tại V-Art Space Hà Nội.
Tiểu sử cuộc đời và sự nghiệp họa sĩ Trịnh Hữu Ngọc
Trịnh Hữu Ngọc (1912-1997), họa sĩ và nhà thiết kế nổi bật, là một trong những người đặt nền móng cho nghệ thuật tạo hình hiện đại Việt Nam. Năm 1933, ông thi đỗ vào Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (nay là Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam), trở thành một trong những sinh viên thế hệ đầu tiên.
Tại đây, ông chịu ảnh hưởng sâu sắc từ các giáo sư người Pháp, kết hợp mỹ học cổ điển phương Tây với tinh thần Á Đông, định hình phong cách riêng. Trong quãng đời sáng tạo nghệ thuật, ông không dừng lại ở vẽ tranh hay kỹ thuật chế tác sơn ta, mà còn lan tỏa vào mỹ thuật ứng dụng qua thương hiệu kiến trúc-nội thất MÉMO hay những trang minh họa sách, báo.
Năm 1968, thời kỳ cao trào của kháng chiến chống Mỹ, ông vẫn bền bỉ với nghề “cầm cọ” tại "Lều Vịt" - nơi cố họa sĩ ẩn mình với sự nghiệp nghệ thuật bên hồ Tây. Ngôi lều ấy không chỉ là nơi che nắng che mưa, mà là một cõi tự tình của tâm hồn, nơi ông đối thoại với chính mình qua từng màu sắc, nét vẽ và những phút giây thiền định.
Không gian triển lãm “Di sản đặc biệt của Mỹ thuật Đông Dương”
Lần đầu tiên, kể từ năm 1988, một triển lãm cá nhân được dành trọn để tôn vinh nghệ thuật của họa sĩ Trịnh Hữu Ngọc - một tên tuổi tiêu biểu nhưng khiêm nhường của Mỹ thuật Đông Dương đầu thế kỷ XX. Với bố cục theo 04 chủ đề, triển lãm dẫn dắt khán giả đi vào "vùng đất" riêng của cố họa sĩ, nơi vẻ đẹp mộc mạc, nho nhã của làng quê Bắc Bộ được “chưng cất” thành hội hoạ.
Khởi đầu với những tác phẩm hội họa được tuyển chọn từ 1939 đến 1992.
Ở khu vực này, khán giả tìm thấy phong cảnh, tĩnh vật, cảm nhận được sự hòa quyện làm một giữa tâm hồn nghệ sĩ và vùng đất mà ông gắn bó. Một thế giới nội tâm sâu lắng được thể hiện qua những gam màu nhẹ nhàng và đường cọ điểm tĩnh.
Phong cảnh của ông cũng bùng cháy với những nhát bay đường bút tràn đầy hứng khởi trong những giây phút lịch sử đặc biệt - như bức "Đầu phố Hàng Đào ngày tiếp quản thủ đô".
Các hiện vật nội thất gỗ mang thương hiệu MÉMO trứ danh một thời.
Mỗi chiếc ghế, chiếc bàn được chế tác từ năm 1940 đến 1968 không chỉ là đồ vật, mà là minh chứng cho một quan niệm nghệ thuật vị nhân sinh - nơi nghệ thuật và công năng giao hoa. Các sản phẩm nội thất được hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc thiết kế đề cao tính giản dị, tinh tế, có tính ứng dụng cao và phù hợp với vóc dáng, thói quen người Á Đông.
Và một chứng tích sống động của lịch sử dân tộc xuất hiện trong triển lãm - bộ bàn ghế nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết nên bản Tuyên ngôn Độc lập được tạo dựng lại. Đây là bộ sản phẩm được đại tư sản Trịnh Văn Bô đặt hàng và do hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc cùng đồng nghiệp chế tác.
Những hiện vật đời thường, kỷ vật cá nhân
Đó là những mảnh ghép dung dị, giúp ta hiểu thêm về con người hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc - một tâm hồn nghệ sĩ đã sống một cuộc đời tự do, tự tại và cống hiến không ngừng.
Tinh thần hội họa thiền vị được tiếp nối - họa sĩ Trịnh Lữ.
Qua từng tác phẩm của ông, ta gặp lại những mùa đi qua, những cảnh vật thân quen, những lát cắt của cuộc đời. Vẫn là mạch cảm xúc tĩnh tại được thừa hưởng từ người cha, nhưng giờ đây, nó được cất lên bằng biểu đạt thủ thì, tâm tỉnh của riêng Trịnh Lữ. Và khi người xem dừng lại để lắng nghe những lời tâm tình ấy, để cảm nhận sự rung động của vạn vật, tâm hồn cũng sẽ đồng điệu, để rồi lặng lẽ nở hoa...
Triển lãm để lại nhiều cảm xúc cho khán giả
Tại không gian triển lãm, có một khu vực nhỏ để khán giả để lại những suy ngẫm, chia sẻ của mình sau khi thưởng thức các di sản mỹ thuật của hoạ sĩ Trịnh Hữu Ngọc.
